معرفی

تعداد بازدید:۴۳۲۳

معرفی گروه 
گروه فیزیک نظری و اخترفیزیک که تا سال 1374 بعنوان یکی از زیرگروه های دپارتمان فیزیک فعالیت می کرد، با توسعه و رشد دپارتمان فیزیک و تبدیل آن به دانشکده فیزیک در سال 1374، این گروه با چهار نفر هیات علمی شکل گرفت. در حال حاضر با 14 نفر عضو هیات علمی (9 هیات علمی شاغل و 5 هیات علمی بازنشسته) یکی از گروههای بزرگ و فعال دانشکده فیزیک می باشد. هر دو گرایش این گروه شامل شاخه های مطالعاتی زیر می باشند.
1)    گرایش فیزیک نظری:
-    علوم اطلاعات و محاسبات  کوانتومی، که یک علم میان رشته ای است به دنبال درک و تحلیل، پردازش و انتقال اطلاعات و محاسبات متمرکز بر توسعه فناوری رایانه ای با استفاده از اصول و مبانی مکانیک کوانتوم می باشد. مباحث این رشته بیشتر مبتنی بر اصول مکانیک کوانتومی است تا بتوان کارهایی را که در مدلهای کلاسیکی و یا رایانه های کلاسیکی قادر به اجرا نیستند، با این علم و تکنولوژی انجام داد.
-    ریاضی-فیزیک، که در آن علاقمندی ویژه ای برای بررسی کاربرد فرم های صریح جبرها و گروههای لی در مکانیک کوانتمی، اپتیک کوانتمی و میدانهای کوانتمی در موضوعاتی مانند تقارن های دینامیکی، حالات همدوس، حالات گربه، فیزیک فازی، ابرتقارن و فرا ابرتقارن وجود دارد. ساختارهای هاف و حساب دیفرانسیل و انتگرال کوانتمی روی جبرهای پوشاننده جهانی کوانتمی شده استاندارد نظیر به جبرهای لی ساده مختلط که به عنوان جبرهای کوانتمی شناخته می شوند، و نیز گروههای کوانتمی مربوطه آنها به عنوان تقارن های فضاهای ناجابجایی، و ابرجبرهای کوانتمی از موضوعات مورد علاقه فراوان برای بررسی و مطالعه هستند. 
-    فیزیک ذرات بنیادی یا فیزیک انرژی های بالا، یکی از مهم ترین شاخه های فیزیک می باشد که به مطالعه خواص و برهمکنش های ذرات بنیادی مانند الکترون، فوتون، نوترینو و ... می پردازد. در یک قرن گذشته بسیاری از فیزیکدانان نظری و آزمایشگاهی در این حوزه به فعالیت پرداخته و کشفیات مهمی را به انجام رسانده اند از آن جمله: ارایه مدل استاندارد ذرات بنیادی، کشف انواع ذرات بنیادی، مزون ها و باریون ها، بوزن Z ، کوارک تاپ و ذره هیگز در سال 2013 . اکنون یکی از مسایل مهم، ماهیت ماده تاریک و مساله نوترینو می باشد که نیاز به ارائه مدلی فرای استاندارد است. در سال های اخیر آزمایشگاه ها و شتابدهنده های بسیاری برای راستی آزمایی این مدل ها بوجود آمده اند. 
-    گرانش و کیهان شناسی یکی از محبوب ترین گرایش های رشته ی فیزیک می باشد که در آن تحولات عالم هستی از آغاز آفرینش تا به امروز مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. در این گرایش به سرآغاز، تکامل، ساختارهای بزرگ مقیاس و دینامیک جهان و سرانجام نهایی جهان پرداخته میشود. مهم ترین مسایل پیشروی بشر در این حوزه را می توان ماهیت ماده تاریک، انرژی تاریک و شناخت دوره های قبل از آخرین سطح پراکندگی فوتون ها دانست. در دهه های اخیر با توجه به نتایج ماهواره های COBE، WMAP و PLANK پیشرفت های بسیار چشم گیری در حوزه کیهان شناسی رخ داده است. کشف امواج گرانشی توسط آزمایش های VIRGO و LIGO  و ثبت نخستین عکس سیاه چاله می تواند نقاط عطفی در این حوزه محسوب گردد. 
2)    گرایش نجوم و اخترفیزیک:
-     خورشید یکی از بیشمار ستارگان موجود در جهان، سرچشمه اصلی نور، انرژی، گرما و زندگی بر روی کره زمین می باشد. شناخت، مطالعه و بررسی این منبع حیات، برای ساکنان کره زمین از اهمیت بالایی برخوردار است. از ساختارهای مغناطیسی مهم خورشید میتوان به شراره ها، زبانه ها، حلقه های تاجی، سیخکهای خورشیدی و ... اشاره نمود که مطالعه هر کدام از آنها اطلاعات مهمی درباره عملکرد خورشید و نیز آب و هوای فضایی بدست می دهد. اتمسفر بالایی خورشید (کروموسفر و تاج) که یک ناحیه بسیار کم چگال و شفافی است دمای بسیار بالایی دارد. این تناقض، یکی از بحث های مهم در فیزیک خورشید می باشد که تحت عنوان مساله گرمایش تاج و شتاب گیری بادهای خورشیدی مطرح است. پدیده هایی که در تاج خورشید رخ می دهند نقش مهمی در آب و هوای زمین دارند.
-    در زمینه ستارگان دوتایی و سیارات فراخورشیدی، رصد و آنالیز داده های تلسکوپ کپلر و تلسکوپ های زمینی می توانند اطلاعات مفیدی بدست بدهند. نخستین شناسایی علمی وجود یک سیاره فراخورشیدی در سال ۱۹۸۸ انجام شد با این حال، نخستین تأیید در سال ۱۹۹۲ صورت گرفت. تا اوایل ۲۰۱۷، شمار سیارات فراخورشیدی شناسایی شده ۳۶۰۸ سیاره بوده که ۲۷۰۲ سیاره در ۶۱۰ سامانهُ سیاره‌ای مختلف، تأیید نیز شده و این تعداد روز به روز در حال افزایش است. در این راستا یکی از کارهای با ارزش، آنالیز منحنی های نوری و داده های طیف سنجی است. 
گروه فیزیک نظری و اخترفیزیک علاوه بر مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، در مقطع دکترا فعالترین گروه دانشکده است، بطوریکه از سال 1372 با پذیرش دو نفر فعالیت خود را در این مقطع آغاز کرد و تا کنون تعداد قابل توجهی دانشجو با درجه دکتری تخصصی فارغ التحصیل شده اند. در حال حاضر نیز 18 نفر دانشجوی دکتری مشغول به تحصیل می باشند.

مدیر گروه:   دکتر زهرا فاضل 
                آدرس ایمیل: z_fazel@tabrizu.ac.ir    
                 شماره تماس دفتر گروه: 33393346-041

آخرین ویرایش۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰